در جهان امروز، کشورهای معدودی از جمله آمریکا، روسیه، انگلستان و فرانسه دارای پایگاه های نظامی در کشورهای دیگر هستند که نگاهی به ساختار و شرایط ایجاد این پایگاه های نظامی، در یافتن پاسخ بهتر این سوال، کمک شایانی خواهد کرد.
ورودی پایگاه سپاه تفنگداران دریایی آمریکا در اوکیناوا ژاپن_ به آرم سر درب اصلی دقت کنید
پایگاه Ramstein نیروی هوایی آمریکا در آلمان
این پایگاه ها در حقیقت بر اساس یک سری از توافق های امضاء شده بین این کشورها و دولتهای میزبان تاسیس شده و حتی در برای نمونه در بخش ورودی این پایگاه ها اسم، آرم و حتی پرچم کشور میهمان نصب شده است. پایگاه های هوایی آمریکا در ژاپن، آلمان و ایتالیا و یا در جیبوتی از جمله مثال های بسیار روشن در این زمینه هستند. خود کشور روسیه در حال حاضر در کشورهایی ارمنستان، بلاروس، سوریه و یا تاجیکستان دارای پایگاه نظامی است.
حتی به صورت ساده و در تعریفی مختصر، پایگاه نظامی یک کشور در خاک دیگری، نوعی سفارتخانه کشور میهمان محسوب شده که دارای شرایط کامل متفاوت با کشور میزبان بوده و قوانین و فضای عمومی آن، منطبق با مقررات نظامی و سیاسی - اجتماعی کشوری است که اکنون از آن پایگاه نظامی استفاده می کند.
ورودی پایگاه نظامی روسیه در تاجیکستان
ورودی پایگاه نظامی روسیه در ارمنستان
در این پایگاه های نظامی اصولا از کشور میزبان کسی حضور نداشته و نظامیان کشور میهمان صرفا در این پایگاه ها حضور دارند و در برخی موارد مثل پایگاه نظامی آمریکا در منطقه اوکیناوای ژاپن حتی از مصونیت قضایی نیز برخوردار هستند که تا به امروز موجبات بروز حوادث جنایی زیادی از جمله قتل و تجاوز جنسی شده است و اعتراضات بسیار شدیدی را از طرف مردم بومی در بر داشته است.
حتی با توجه به اینکه حضور کشور میهمان در پایگاه نظامی دولت میزبان، عمدتا طولانی و با شرایط ماموریت تمام وقت است، در بسیاری از این پایگاه ها خانه سازی انجام شده و پرسنل مربوطه با خانواده خود برای سالهای زیادی زندگی می کنند.
نگاهی به حضور روسها در همدان
اما ماجرا در همدان بسیار متفاوت است. چیزی در حدود 10 فروند پرنده روسی در بخشی از پایگاه هوایی همدان حضور پیدا کرده و بعد از سوختگیری و بارگیری مهمات به سمت اهداف مورد نظر در سوریه حمله می کنند. حتی مخالفان این همکاری نیز قبول دارند که پایگاه سوم شکاری شهید نوژه کاملا در اختیار و تحت فرماندهی نیروی هوایی ارتش کشورمان بوده و اصولا بخش بسیار کوچکی از این پایگاه بزرگ هوایی به این ناوگان روسی اختصاص یافته است.
تصاویر منتشر شده از خود پایگاه و همچنین تصاویر ماهواره ای انتشار یافته از این پایگاه به خوبی نشان دهنده این مسئله است.
پیش از این بمب افکن های بک فایر روسی باید مسیر بسیار طولانی تری را از پایگاه های خود در جنوب روسیه برای حمله به اهداف مورد نظر در خاک روسیه طی می کردند اما با انتقال این بمب افکن ها به پایگاه همدان، فاصله و زمان رسیدن به اهداف بسیار کاهش یافته و بر اساس برخی براوردهای غیررسمی، موجب کاهش 60 درصدی زمان عملیات در صورت پرواز از پایگاه همدان شده است. بر این اساس، پیش از این هواپیماهای روسی باید فاصله ای معادل 2.150 کیلومتر را برای رسیدن به اهداف خود در پالمیرا طی می کردند، اما اکنون از طریق پایگاه هوایی همدان، این فاصله به حدود 900 کیلومتر کاهش می یابد.
این کاهش ضمن آنکه باعث می شود تا در مدت زمانی کمتر، بتوان تعداد حمله بیشتری با حجم مهمات بالاتری را به انجام رساند، امکان لود بیشتر مهمات را نیز برای این هواپیماهای غول پیکر روسی فراهم میکند که خود، تاثیر مستقیمی در نابودی داعش و زیرساخت های آنها دارد.
ورودی پایگاه شهید نوژه در همدان
وزیر دفاع نیز در جریان کنفرانس خبری خود توضیحاتی را در این خصوص ارائه و تاکید کرد: " ما هیچ پایگاهی را در اختیار روسیه قرار ندادهایم. اگر کسی از روی ناآگاهی چنین برداشتی کرده که ما پایگاه نظامی ایران را در اختیار روسیه قرار دادایم و این اقداممان خلاف قانون اساسی بوده، اشتباه برداشت کرده است چرا که ما هیچ پایگاهی در اختیار روسیه قرار ندادهایم و همین اقدامی هم که صورت گرفت، تصمیم نظام و شورای عالی امنیت ملی بوده است."
بمب افکن های روسی در همدان
در کنار صحبت های وزیر دفاع باید به نکاتی دیگر هم اشاره کرد که اولا برای داشتن یک پایگاه هوایی آن هم در کشور ایران و آن هم در یک منطقه استراتژیک برای کشوری مثل روسیه، نیازمند حجم بسیار گسترده تری از هواپیماها و زیرساخت های پشتیبانی است که این موضوع را می توان با مقایسه نحوه حضور روسها در پایگاههای نظامی خود در کشورهای همسایه ایران یا سوریه مشاهده و لمس کرد.
دوما اینکه باید حجم بالایی از ساخت و ساز برای اسکان پرسنل و ایضا آشیانه سازی برای هواپیمای روسی انجام شود. یک مثال ساده برای فهم این مسئله وجود دارد: پایگاه هوایی همدان یکی از نقاط اصلی برای حضور جنگنده بمب افکن های F-4 فانتوم قبل از پیروزی انقلاب بوده و آشیانه های این پایگاه به منظور پذیرش این هواپیما ساخته شده است. حال با حضور هواپیمای غول پیکری مثل تی یو 22 و حضور آن در فضای باز و عدم آشیانه سازی برای آن به خوبی می توان متوجه شد که همدان یک پایگاه دائمی برای روسها نیست چراکه امکان نگهداری چنین هواپیماهایی در این مرکز وجود ندارد.
از سوی دیگر برای نگهداری از هواپیماهای راهبری مثل بک فایر یا جنگنده مدرن سوخو 34 برای مدت طولانی، به تاسیسات پشتیبانی فراوان، انبارهای مهمات و قطعات یدکی و همچنین آشیانه های مناسب نیاز است و مطمئننا در صورت ایجاد زیرساخت و ساخت و ساز جدید برای این هواپیماهای بزرگ که مسلما نشانه ماندن آنها برای مدت طولانی بود، این مسئله قابلیت پنهان کردن از چشم ماهواره های تصویربرداری را نداشت.
از طرف دیگر همان طوری که در بالا اشاره شد، در صورت وجود یک پایگاه نظامی در کشور دیگر، بایستی حداقل امور ساده ای چون نصب پرچم و آرم و علائم نیروی نظامی کشور مورد نظر اقدام شود که این چنین مواردی در همدان وجود نداشته است.
از سوی دیگر، طبیعتا اینکه کسی سوخت گیری یا بار زدن مهمات در پایگاه همدان را مصداق ایجاد و استقرار پایگاه نظامی روسیه در کشورمان بداند، مصداق این مسئله خواهد بود که سوخت گیری و تعمیرات خودروهای بنز در کشورمان را مصداق ایجاد نمایندگی رسمی و مرکز شرکت مرسدس بنز در کشورمان توصیف کنیم.
صحبت های غیر کارشناسی و سوء استفاده در فضای مجازی
اما نکته به نوعی تاسف برانگیز در این میان، موج هدف دار برخی افراد و کانال ها در شبکه های اجتماعی بود که در مرحله بعدی و در کمال تاسف، توسط برخی از نمایندگان مجلس نیز تکرار شد تا خوراک جدیدی علیه استقلال سیاسی جمهوری اسلامی که مورد تایید شرق و غرب است، فراهم کند.
ذکر شدن نام همدان در ویکی پیدیا به عنوان پایگاه خارجی ارتش روسیه
حتی جالب است بدانیم که در سایت ویکی پیدیا به عنوان یک دایره المعارف رایگان که هر روزه حجم زیادی از مراجعه به آن می شود و در مواقع لازم و به موقع، نکات انحرافی و غلط نیز به صورت هدفمند به آن اضافه می شود، از پایگاه هوایی همدان به عنوان یک پایگاه خارجی ارتش روسیه یاد شده است تا مورد رفرنس و توجه کاربران قرار بگیرد و کم کم این دروغ متواتر تبدیل به حقیقی مستند شود.
نبرد سرنوشت ساز حلب و لزوم تمرکز بر اتحاد استراتژیک
در حال حاضر نبرد بسیار سنگینی بین محور مقاومت و گروه های ترویستی برای تسلط کامل بر شهر حلب جریان داشته و بسیاری از کارشناسان از جمله طرف های غربی بر اهمیت این نبرد تاکید کرده و حتی گروهی تا به اینجا پیش رفته اند که این نبرد را به عنوان نبرد تعیین سرنوشت در جنگ سوریه نامیده اند. در حال حاضر بخش زیادی از قدرت آتش هوایی روسیه که از همدان به سمت سوریه گسیل می شود در این بخش متمرکز شده و می تواند نقش بسیار تعیین کننده ای در مشخص کردن سرنوشت جنگ سوریه داشته باشید.
در حدود 5 سال زحمات طاقت فرسا، فداکاری ها، تحمل فشارها و هزینه کردن سرمایه های مالی و انسانی توسط متحدان محور مقاومت هم اکنون به مراحل مهمی در نبرد حلب رسیده و در این شرایط، مطرح کردن مباحثی در جهت تضعیف اتحاد ایجاد شده بین ایران و روسیه که به راحتی هم می توان به بی پایه و اساس بودن آن پی برد، یک اشتباه استراتژیک و بازی در زمین دشمن دانست.
اگرچه پیگیری موضوعات مهم کشور و منطقه توسط افکار عمومی و نمایندگان مردم، امری لازم و حیاتی است اما تجاهل در تعریف پایگاه نظامی و زمزمه مداوم آن توسط برخی افراد فاقد اطلاعات سیاسی و بین المللی مناسب، می تواند شأن تحلیل ها و نقدهای موجود در کشورمان را به سطحی تنزل دهد که حتی برای رسانه های ضدانقلاب نیز جذابیت نداشته باشد.
در عین حال، نگاهی به جایگاه و اعضای شورای عالی امنیت ملی شامل روسای قوا، فرماندهان سپاه، ارتش و رییس ستادکل نیروهای مسلح، وزرای اطلاعات، خارجه و کشور و دبیر شورای عالی امنیت ملی به خوبی نشان می دهد از حقوقدانان تا ژنرال ها در این شورا گردهم آمده اند و تصمیمات آنها منطبق بر تمامی مقررات عالیه، اهداف و تدابیر عالیه نظام است و ایرادتراشی آنهایی که به تکرار کردن موضوعات سطحی دچارند، تاثیری در نقشه راه جمهوری اسلامی ایران ندارد.
اما این نقد نیز به دستگاههای مسئول نظامی و سیاسی در کشورمان نیز وارد است که در اتخاذ مواضع رسمی و اطلاع رسانی سریع و به موقع از سوی آنها ضعف های مشهودی قابل لمس است که می توانست جلوی شکلگیری بخشی از شایعات و اظهارنظرهای غیرکارشناسی را بگیرد و آنگونه نباشد که خبر ورود این هواپیماها به کشورمان را روسیه اعلام کند و خروج آنها را آمریکا.